Wspólnota Anonimowych Alkoholików – czym jest i dlaczego warto?
Osoby uzależnione od alkoholu nie są skazane na mierzenie się ze swoją chorobą w samotności. Ci, którzy z jakiegoś powodu nie mogą zdecydować się na podjęcie leczenia w poradni lub w oddziale terapii uzależnień mogą uczestniczyć w samopomocowych spotkaniach Wspólnoty Anonimowych Alkoholików.
Historia wspólnoty
Wspólnota Anonimowych Alkoholików (AA) istnieje od roku 1935, tj. od czasu, kiedy w miejscowości Akron (Ohio, USA) spotkało się dwóch „beznadziejnych” alkoholików – makler giełdowy Bill W. (William Griffith Wilson 1895-1971) oraz chirurg dr Bob (Robert Halbrook Smith 1879-1950). Dwie pierwsze samodzielne polskie grupy AA, które można dzisiaj nazwać prawdziwymi grupami AA powstały w Poznaniu dopiero w latach 70. Obecnie, na terenie Polski spotyka się ok. 2800 takich grup.
Podstawowe informacje na temat Wspólnoty zawiera Preambuła AA:
„Anonimowi Alkoholicy są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem swoim doświadczeniem, siłą i nadzieją, aby rozwiązać swój wspólny problem i innym pomagać w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa jest chęć zaprzestania picia. Nie ma w AA żadnych składek ani opłat, jesteśmy samowystarczalni poprzez własne, dobrowolne datki. Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, partią organizacją lub instytucją; nie angażuje się w żadne publiczne polemiki; nie zajmuje stanowiska w jakichkolwiek sporach. Naszym najważniejszym celem jest pozostawać trzeźwym i pomagać innym alkoholikom w osiągnięciu trzeźwości”. Jednocześnie Piąta Tradycja wyraźnie mówi, że główny cel AA to: „nieść posłanie alkoholikowi, który jeszcze cierpi”.
Proponowany przez Wspólnotę AA program zdrowienia jest przedstawiony w Dwunastu Krokach. Zachowaniu jedności Wspólnoty służy Dwanaście Tradycji, wskazówki dla służb w strukturach AA zawarte są w Dwunastu Koncepcjach. Wspólnota AA posiada też własną literaturę, której podstawowe pozycje to: „Dwanaście Kroków i Dwanaście Tradycji” (Twelve Steps and Twelve Traditions), „Anonimowi Alkoholicy” (Alcoholics Anonymous, potocznie nazywaną Wielką Księgą – Big Book) oraz „Życie w trzeźwości” (Living Sober).
Wspólnota Anonimowych Alkoholików – pomoc w drodze do trzeźwości
Uczęszczanie na spotkania grup Anonimowych Alkoholików oraz bycie częścią tej Wspólnoty może przynieść wiele korzyści osobie zmagającej się z uzależnieniem. Bardziej doświadczone osoby udzielą jej wsparcia i służą własnym przykładem jak można zachować trzeźwość.
Podstawą, na której opiera się zdrowienie w AA jest Program Dwunastu Kroków. Bliższe i bardziej szczegółowe zaznajomienie się z tym Programem, znajomość literatury z nim związanej a szczególnie osobisty udział w otwartych bądź zamkniętych spotkaniach (mityngach) grup AA, pozwalają stwierdzić, że proponowany program dostępny jest praktycznie dla każdego alkoholika (bez względu na jego wiek, wykształcenie status społeczny czy wyznawaną religię). Program ułatwia uzyskanie wglądu w istotę uzależnienia oraz w samego siebie, umożliwia analizę swoich kontaktów interpersonalnych, wspiera w poznawaniu i wzbogacaniu potencjalnych możliwości własnego rozwoju oraz daje wskazówki, w jaki sposób można osiągnąć trzeźwość. Trzeźwość rozumiana jest w AA znacznie szerzej niż sama abstynencja, ponieważ obejmuje ona również zmieniony sposób myślenia, odczuwania siebie i innych oraz dojrzałe a więc „trzeźwe” funkcjonowanie w życiu.
Cele sformułowane w „Dwunastu Krokach” realizowane są przez poszczególnych członków grup w sposób indywidualny i często odmienny, a „Kroki” proponują jedynie kolejność przeprowadzania analizy własnych doświadczeń i dokonywania zmian.
Wiele osób, które odbyły programy terapeutyczne kontynuują proces swojego zdrowienia realizując Program Dwunastu Kroków AA.
Na uwagę zasługuje jeszcze fakt, że Program Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików, po dokonaniu drobnych adaptacji, znalazł szerokie zastosowanie w wielu innych grupach samopomocowych (ok. 200) np. Anonimowych Narkomanów, Anonimowych Hazardzistów, Anonimowych Pracoholików, Anonimowych Żarłoków/Obżartuchów, osób cierpiących na fobie (Phobies Anonymous), chorych na depresję (Depressed Anonymous), a także Anonimowych Osób Chorych na Raka (Cancer Anonymous) czy chorych na cukrzycę (Diabetics Anonymous) itp.
Niestety, samo powierzchowne zapoznanie się z treścią „Dwunastu Kroków” nasuwa niekiedy podejrzenie, że AA to jakaś organizacja czy sekta religijna. Tak mogą myśleć jedynie te osoby, które nie dostrzegły, że od uczestników Wspólnoty nie jest wymagana akceptacja jakiejś jednolitej koncepcji Boga („Siły Większej od nas samych”). Po bliższym przyjrzeniu się łatwo zauważyć, że każdy może dokonać wyboru Boga „jakkolwiek Go pojmuje” i nikt spośród pozostałych uczestników Wspólnoty nie ma prawa niczego w tej kwestii narzucić. Dla wielu członków AA Siłą Większą jest grupa AA. Warto tu także wspomnieć, że w ramach Wspólnoty AA, od lat 70. ub. stulecia odbywają się spotkania (mityngi) dla ateistów, agnostyków i wolnomyślicieli, które są „forum dyskusyjnym dla osób zdrowiejących z alkoholizmu, które mają trudności z akceptacją fundamentalnych przekonań o Bogu i Sile Wyższej, przedstawionych w literaturze AA. … Wierzymy, że ze względu na uniwersalizm programu AA, 12 Kroków i Tradycji może z powodzeniem służyć tym, którzy mają bardzo osobistą, filozoficzną koncepcję duchowości … czujemy, że … możemy nadal wzrastać w procesie zdrowienia i cieszyć się w pełni trzeźwością, dzień po dniu.” (https://aawaa.pl/).